Pewnie część z was nie zdaje sobie sprawy z tego, że gry RPG są jednymi z najstarszych tworzonych na komputery. Tylko że kiedyś, gdy grafiką zajmowało się kilkanaście kilobajtów, po prostu nie było innej możliwości jak zastąpić cały świat, włącznie z potworami i przedmiotami, znaczkami ASCII. Właśnie tak wygladała gra "Rogue", która w roku 1980 zapoczątkowała gatunek zwany potocznie "rogalikami".  Angband - The Pits of Angband jest jednym z najbardziej znanych tytułów tej kategorii, która chociaż nieskoplikowana to należy do bardzo rozbudowanych. Na początku należy wybrać swojego bohatera określając płeć, rasę (z 11) i klasę (z 6) oraz wylosować opisujące go (ją) cechy zgodnie z systemem D&D. Przygoda zaczyna się w mieście, do którego w dowolnym momencie będzie można wrócić, sprzedać znalezione w podziemiach przedmioty, zaopatrzyć się w żywność i pochodnie, spokojnie wyleczyć. W miarę zdobywania kolejnych poziomów i pieniędzy będzie można kupić lepsze księgi czarów i potężniejszą broń. I tak w kółko. Myli się jednak ten, kto myśli, że szybko stanie się to nudne. Każdy poziom lochów jest generowany w chwili wejścia do niego. Nawet wracając, nie natkniemy się na ten sam układ korytarzy, przez co wędrówki są permamentnym odkrywaniem nieznanego. Celem gry jest osiągnięcie setnego poziomu podziemi i zabicie zamieszkującego tam Morgotha. Na pewno nie nastąpi to szybko - grając przez trzy tygodnie zapuściłem się ledwo na dziesiąty...  Liczba dostępnych potworów i przedmiotów jest oszałamiająca i mnóstwo czasu upłynie nim pozna się chociażby połowę. Podobnie jest z czarami czy magicznymi napojami. Pierwsze spotkanie z nimi jest przedstawiane magiczną formułą. Dopiero po ich identyfikacji, każdy kolejny przedmiot jest już znajomy i wiadomo do czego służy. Jeśli ktoś jest bardzo ciekawy działania znalezionego napoju, może zajrzeć na stronę internetową gry i przeczytać jeden ze "spoilerów", ale czyż nie lepiej samemu dojść do wszystkiego? Skoro już rozpocząłem o nieetycznych działaniach, wspomnę również o umieraniu. Kiedy kierowana przez gracza postać zginie w podziemiach, umrze na zawsze. Nie można jej wskrzesić, tracąc godziny, a czasem dni, które włożyło się w jej szkolenie. Istnieje jednak sposób jej uratowania - należy zarchwizować zachowany stan gry i użyć go w przypadku "zejścia". Jednak postrzegane jest to jak korzystanie z "ulepszaczy rzeczywistości" i brak doświadczenia. Ale każdy i tak zrobi po swojemu.  "Dosowe znaczki" mają jeden plus - pozwalają wytężyć swoją wyobraźnię i zaprząc do pracy własny mózg, który bezbłędnie nakreśli postacie kreatur, magiczny miecz czy chociażby barmana w karczmie. Ale pojawili się ludzie, którzy chcąc rozpropagować ideę "rogalików" postanowili zaopatrzyć je w grafikę. Bardzo ładnie narysowano wszystkie przedmioty i przeciwników. Gdyby dodać trzeci wymiar, animację i tryb sieciowy, wyjdzie coś na kształt Diablo. Większość graczy, którzy cenią sobie w tego typu grach własną wyobraźnię, nie uważają "ugraficznienia" za krok do przodu. To według nich niepotrzebny zabieg, mający na celu przypodobanie się słabiej wyposażonym w umiejętność fantazjowania. Muszę jednak stwierdzić, że bez tego "Roguelike" miałoby o wiele mniej zwolenników.  Ocenę wystawiam z pełną premedytacją, chociaż poprze mnie pewnie tylko garstka - entuzjaści takich gier oraz nieliczni, którzy przekonają się, że Angband - The Pits of Angband jest nietuzinkową rozrywką. Mam tylko nadzieję, że po zagraniu i przekonaniu się o jej głębi (mając na myśli nie tylko liczbę poziomów) i sami stwierdzicie, że opisywana produkcja potrafi zatrzymać przy komputerze na długie godziny. Szkoda, że nie ma trybu sieciowego, ale być może w najbliższym czasie zagłębię się w te odmiany Angbanda, którym ten tryb zaaplikowano. Przyjemnej gry! PS. Grać można na dowolnym systemie operacyjnym, więc klikając na linka zostaniecie przeniesieni do strony z wieloma odnośnikami. Windows to pierwszy link od góry.